Afkeer

Afkeer of walging is een emotie die wordt geassocieerd met dingen die men ervaart als onhygiënisch, oneetbaar, onaanvaardbaar of op een andere manier weerzinwekkend. Deze emotie treedt op als men met deze dingen wordt geconfronteerd door middel van inbeelding, smaak, reuk of zicht.

Een voorbeeld in de Quraan treffen we in het volgende vers:

﴾O jullie die geloven, vermijd veel van (jullie achterdochtige) vermoedens. Voorwaar, een deel van deze (achterdochtige) vermoedens is een zonde. En bespioneer elkaar niet en roddel niet over elkaar. Zou iemand van jullie ervan houden om het vlees van zijn dode broeder te eten? Jullie zouden er een afkeer van hebben. En vrees Allah. Voorwaar, Allah is Berouwaanvaardend, Meest Genadevol﴿ el-Hoedjoeraat:12

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اجْتَنِبُوا كَثِيرًا مِّنَ الظَّنِّ إِنَّ بَعْضَ الظَّنِّ إِثْمٌ ۖ وَلَا تَجَسَّسُوا وَلَا يَغْتَب بَّعْضُكُم بَعْضًا ۚ أَيُحِبُّ أَحَدُكُمْ أَن يَأْكُلَ لَحْمَ أَخِيهِ مَيْتًا فَكَرِهْتُمُوهُ ۚ وَاتَّقُوا اللَّهَ‎﴿

﴾إِنَّ اللَّهَ تَوَّابٌ رَّحِيمٌ

In bovenstaande vers wordt het roddelen vergeleken met iets waar we allen afkeer van hebben; "het eten van het vlees van een dode broeder".

Het eerste waar je aan zou kunnen denken is wat de samenhang is tussen vlees eten en roddelen. Wat heeft het eten van dood vlees te maken met roddelen?

Hier zijn enkele verklaringen voor, waaronder:

1. Allah ﷻ vergelijkt roddelen met iets zeer extreems om men te weerhouden van deze onsmakelijke zonde. Men dient te beseffen dat deze zonde niet door de beugel kan zoals het eten van mensenvlees onacceptabel is.
2. Allah ﷻ vergelijkt de afwezige persoon waarover geroddeld wordt met een dood persoon. Zoals een dood persoon zijn lichaam niet kan beschermen, zo kan de afwezige zichzelf ook niet verdedigen tegen het geroddel van anderen.
3. Zoals een stoffelijk overschot niet doorheeft dat zijn vlees wordt opgegeten, zo heeft een afwezige geen enkel besef dat er over hem geroddeld wordt.
4. Zoals het eten van een dood lichaam verboden en onsmakelijk is, zo is roddelen ook een weerzinwekkende zonde.
5. Het eten van verboden vlees is schadelijk voor het lichaam; zo ook het geroddel. Roddelen is dan ook een ziekte.
6. Geroddel wordt vergeleken met het eten van vlees omdat de Arabieren deze gelijkenis voordien ook maakten in hun dagelijkse gesprekken. Hier zijn tal van voorbeelden; zo zijn er diverse overleveringen van onze Profeet ﷺ waaruit dit blijkt.

Houd hier dus erg veel rekening. Op aarde zijn we vrij om te spreken maar besef dat elk woord genoteerd wordt:

﴾Hij spreekt geen woord uit zonder dat er aan zijn zijde een waker is, gereed (om alles te noteren) ﴿ Qaaf:18

﴾مَّا يَلْفِظُ مِن قَوْلٍ إِلَّا لَدَيْهِ رَقِيبٌ عَتِيدٌ‎﴿

Op aarde mag je zoveel spreken als je wilt. Maar besef goed dat het in het hiernamaals anders zal zijn; zonder toestemming zal er niet gesproken worden:

﴾Op de Dag waarop de Roeh (d.w.z. de Engel Djibriel) en de Engelen in rijen zullen staan. Niemand zal spreken, behalve degene aan wie de Meest Barmhartige Toestemming heeft gegeven en (wie) datgene zegt wat juist is﴿  e-Nabba:38

﴾يَوْمَ يَقُومُ الرُّوحُ وَالْمَلَائِكَةُ صَفًّا ۖ لَّا يَتَكَلَّمُونَ إِلَّا مَنْ أَذِنَ لَهُ الرَّحْمَٰنُ وَقَالَ صَوَابًا‎﴿

Door te roddelen zal je niets opschieten. Je kunt je tijd dan ook beter scheken in het goed. Je kunt je toch beter bezig houden met het gedenken van Allah? Het gedenken van Allah ﷻ wordt gezien als een genezing en het gedenken van anderen wordt gezien als een ziekte. 'Omar bni el-Khataab heeft gezegd:

'Wees alert voor het gedenken van mensen omdat dit een ziekte is; richt je op het gedenken van Allah wat een genezing is' (Qoertoebi)

‎'إياكم وذكر الناس فإنه داء ، وعليكم بذكر الله فإنه شفاء'

Allah ﷻ zegt in dit vers:

﴾...En bespioneer elkaar niet en roddel niet over elkaar. Zou iemand van jullie ervan houden om het vlees van zijn dode broeder te eten? Jullie zouden er een afkeer van hebben... ﴿ el-Hoedjoeraat:12

﴾‎وَلَا تَجَسَّسُوا وَلَا يَغْتَب بَّعْضُكُم بَعْضًا ۚ أَيُحِبُّ أَحَدُكُمْ أَن يَأْكُلَ لَحْمَ أَخِيهِ مَيْتًا فَكَرِهْتُمُوهُ﴿

"Er een afkeer van hebben" omvat twee interpretaties:

1. Jullie hebben een afkeer van het eten van dood vlees; heb dus ook afkeer voor het roddelen over je broeder,
2. Jullie hebben er een afkeer als er over jullie geroddeld wordt, roddel dan ook niet over anderen.